In dit artikel legt gerechtsdeurwaarder Jurgen Zuurman uit wat incassokosten zijn. Er wordt door hem beschreven wanneer er incassokosten betaald moeten worden. U kunt eveneens lezen aan wie de incassokosten betaald dienen te worden en hoe u zelf heel eenvoudig kunt berekenen hoe hoog de wettelijke incassokosten in 2024 zijn.
Incassokosten zijn een “boete” die de schuldenaar moet betalen omdat hij een factuur niet op tijd heeft betaald. De schuldenaar moet wel correct zijn gesommeerd om te betalen én in de gelegenheid zijn gesteld om binnen een redelijke termijn te mogen betalen. Als de schuldenaar zich niet heeft gehouden aan de uiterste betaaltermijn en deze is overschreden, dan is de schuldenaar wettelijk verplicht incassokosten te betalen.
Wanneer incassokosten betaald moeten worden, hangt er van af of het gaat om een particuliere schuldenaar of een zakelijke schuldenaar.
Consumenten (particulieren) zijn pas verplicht om incassokosten te betalen wanneer zij een factuur hebben ontvangen en na de uiterste betaaldatum nog niet hebben betaald. Normaal gesproken zal deze consument een betalingsherinnering krijgen toegestuurd door de schuldeiser en daarna een aanmaning of ingebrekestellingsbrief. In ieder geval dient de particuliere schuldenaar na het uitblijven van zijn betaling nog minimaal één mogelijkheid te krijgen om na ontvangst van deze schriftelijke sommatie binnen 14 dagen te betalen. De dag van verzending mag dus niet meegerekend worden. Voor de zekerheid kan de schuldeiser er dan ook voor kiezen om een termijn van 16 dagen na ontvangst aan te houden, dan weet hij zeker dat zijn schuldenaar ruimschoots de tijd heeft gekregen om zonder incassokosten de factuur te mogen betalen.
Voor bedrijven geldt dat zij de factuur dienen te betalen vóór of uiterlijke op de uiterste betaaldatum die op de factuur staat. Wordt er niet op tijd betaald? Dan dient het bedrijf schriftelijk (alsmede per e-mail) in gebreke gesteld te worden door middel van een schriftelijke ingebrekestellingsbrief en dient betaling opgeëist te worden vóór een bepaalde datum. Bijvoorbeeld, voor datum X (die een week verder ligt). Als er dan niet binnen deze termijn wordt betaald, is het bedrijf wettelijk gezien in verzuim en mogen er incassokosten bij het bedrijf in rekening worden gebracht.
Als de schuldenaar correct in gebreke is gesteld en aldus verplicht is om incassokosten te betalen en daartoe wordt gesommeerd door een incassobureau, gerechtsdeurwaarder, jurist of advocaat, is de schuldenaar verplicht de incassokosten te betalen aan degene die hem daartoe sommeert. Incassokosten zijn dan ook een vergoeding voor de kosten en tijd voor de organisatie die de schuldenaar sommeert te betalen.
Wettelijk gezien dient een (deel) betaling van de schuldenaar allereerst afgeboekt te worden op de incassokosten, vervolgens op de wettelijke rente en daarna pas op de hoofdsom. Wanneer de schuldenaar bijvoorbeeld € 2.000,- als hoofdsom moet betalen, € 25,-rente en € 300,- incassokosten, wat een totaal maakt van € 2.325,- en er wordt € 500,- betaald door de schuldenaar? Dan dient er dus eerst afgeboekt te worden op de incassokosten, vervolgens op de rente en daarna pas op de hoofdsom. In dit voorbeeld dient de schuldenaar dan ook nog € 1825,- aan hoofdsom te betalen. Het is onjuist om te denken dat de schuldenaar nog slechts € 1.500,- hoeft te betalen. Zou de schuldenaar na zijn betaling van € 500,- niets meer betalen, dan dient de zaak aan de rechter voorgelegd te worden voor de hoofdsom van € 1.825,- en niet voor het bedrag van € 1.500,-.
De wettelijk vastgestelde incassokosten in 2024 zijn vastgelegd in het “Besluit Vergoeding voor Buitengerechtelijke Incassokosten” Ook wel “BIK” genoemd. In dit besluit staat hoe de berekening van de incassokosten in zijn werk gaat.
De berekening van de wettelijke incassokosten is simpel. Over de eerste € 2.500,- zijn de incassokosten minimaal € 40,-. Is de vordering hoger dan € 266,66 dan bedragen de incassokosten 15% van de te vorderen hoofdsom. Er mogen geen incassokosten worden berekend over de wettelijke (handels) rente.
Voor vorderingen die hoger zijn dan € 2.500,- mag zodoende € 375,- incassokosten in rekening worden gebracht. Over het meerdere van € 2.500,- mag slechts 10% aan incassokosten in rekening worden gebracht tot een bedrag aan hoofdsom van € 5.000,-
Voor een vordering van precies € 5.000,- mag dus € 375,- en € 250,- aan incassokosten in rekening worden gebracht. In totaal dus € 625,-. Is de hoofdsom hoger dan € 5.000,- maar lager dan € 10.000,- dan daalt het incassopercentage naar 5% over het bedrag tussen deze twee laatstgenoemde bedragen. Tot slot mag slechts 1% van de hoofdsom aan incassokosten worden berekend voor bedragen die hoger zijn dan € 10.000,-. Je krijgt dan de volgende berekening van de incassokosten.
Factuurbedrag
€ 0,01 tot € 2.500, | 15% | min € 40,- en max € 375,- |
€ 2500,01 tot € 5.000,- | 10% | min € 375,- + max € 250,- |
€ 5.000,01 tot € 10.000,- | 5% | min € 625,- + max € 250,- |
€ 10.000,01 tot € 200.000,- | 1% | min € 875,- + max € 1.900,- |
Factuur hoger dan € 200.000,01 | 0,5% | min € 2.775,- met max van € 6.775,- |
Het minimale bedrag aan incassokosten is € 40,-. Ook al is de openstaande vordering slechts één cent of één euro (bijvoorbeeld een bibliotheek vordering), dan nog dient de schuldenaar € 40,- incassokosten te betalen, eventueel te vermeerderen met btw. Dat hangt er van af of de schuldeiser btw plichtig is. Is de schuldenaar niet btw plichtig, dan is de btw voor hem een kostenpost en dient de btw in rekening gebracht te worden bij de schuldenaar. De minimale incassokosten voor de schuldenaar worden dan € 48,40.
De maximale wettelijke incassokosten die bij de schuldenaar in rekening gebracht mogen worden, bedragen € 6.775,- exclusief btw. Ook al is de vordering meer dan één miljoen euro, dan nog zijn de maximale incassokosten die de schuldenaar wettelijk gezien hoeft te betalen, slechts € 6.775,-. Dat betekent niet dat de schuldenaar de vordering naast zich neer zou kunnen leggen en niet gedwongen kan worden te betalen. De wettelijke handelsrente (voor zakelijke vorderingen) is momenteel 8%. Dat is bij een vordering van één miljoen euro € 6.776 aan rente per maand die de schuldenaar verplicht is te betalen, naast de incassokosten.
Door sommige incassobureaus worden onrechtmatig te veel (incasso)kosten naar de schuldenaar toe in rekening gebracht. Bijvoorbeeld administratiekosten, bureau- en dossierkosten of portokosten. Dat is wettelijk verboden. De schuldenaar mag slechts één bedrag aan (extra) kosten in rekening gebracht krijgen zoals beschreven in het overzicht hierboven. Alle kosten die daarnaast in rekening worden gebracht zijn wettelijk gezien niet toegestaan en hoeven daardoor dan ook niet betaald te worden door de schuldenaar.
Het kan zijn dat het incassobureau de schuldeiser eveneens kosten in rekening brengt voor de inhoudelijke behandeling van de incasso-opdracht. Dat is wettelijk gezien wel toegestaan. Daarbij maakt het (wettelijk gezien) niet uit of de schuldenaar de onbetaalde factuur en incassokosten wel of niet heeft betaald aan het incassobureau.
Wanneer de schuldeiser de btw niet kan verrekenen met de belastingdienst, omdat hij de btw niet in rekening kan brengen, zoals bijvoorbeeld een particuliere schuldeiser (die bijvoorbeeld geld heeft uitgeleend aan iemand en dit niet terug krijgt) of een kinderdagverblijf, een onderwijs instelling, een sportclub of uitvaartondernemer, met een onbetaalde factuur, is de btw een kostenpost.
Omdat zij geen btw in rekening kunnen brengen over hun dienstverlening, dient de schuldenaar de kosten van de btw te betalen. Vandaar dat in deze gevallen de minimale incassokosten van € 40,- wordt verhoogd met 21% btw. Daardoor dient de schuldenaar als ook hij de btw niet kan verrekenen € 48,40 te betalen als minimale incassokosten.
Het is niet toegestaan uw vordering te verhogen met de wettelijke rente en over dat bedrag de incassokosten te berekenen. De incassokosten dienen dan ook te worden berekend over het factuurbedrag, zonder rente. Anders zou de schuldenaar extra gedupeerd raken. De wettelijke rente is al een vergoeding die de schuldenaar dient te betalen. De Wetgever heeft het onredelijk geacht om de schuldenaar ook incassokosten te laten betalen over de wettelijke rente. Vandaar dat alleen incassokosten over de hoofdsom van de vordering, het oorspronkelijke factuurbedrag, berekend mogen worden.