Een ingebrekestelling is een schriftelijke aanmaning waarbij de schuldeiser de schuldenaar in gebreke stelt omdat deze zijn contractuele verplichtingen niet is nagekomen. Dit document is een essentieel onderdeel in het juridisch proces bij contractuele geschillen en dient als laatste waarschuwing voor de schuldenaar om alsnog aan zijn verplichtingen te voldoen. In een ingebrekestelling wordt altijd een termijn gesteld waarbinnen de schuldenaar alsnog moet presteren. Maar hoe bepaal je nu wat een redelijke termijn voor een ingebrekestelling is?
In deze blog behandelen we wat een ingebrekestelling is, hoe een redelijke termijn wordt bepaald en welke gevolgen het kan hebben als de schuldenaar ook na de gestelde termijn niet aan zijn verplichtingen voldoet.
Een ingebrekestelling is een formele brief die naar de schuldenaar wordt gestuurd wanneer deze zijn verplichtingen niet of niet tijdig nakomt. Denk bijvoorbeeld aan het niet leveren van goederen of het niet betalen van een verschuldigd bedrag. In de brief krijgt de schuldenaar een laatste kans om binnen een redelijke termijn alsnog aan zijn verplichtingen te voldoen. Deze laatste kans is belangrijk, omdat zonder ingebrekestelling vaak geen sprake kan zijn van verzuim, en verzuim is een noodzakelijke voorwaarde om verdere juridische stappen te ondernemen, zoals schadevergoeding of ontbinding van het contract.
Een ingebrekestelling bevat in principe de volgende onderdelen:
De redelijke termijn voor een ingebrekestelling is de periode die aan de schuldenaar wordt gegeven om zijn verplichtingen alsnog na te komen. Het Burgerlijk Wetboek schrijft voor dat deze termijn redelijk moet zijn, maar geeft geen vaste tijdsduur. Wat een redelijke termijn is, hangt af van de aard van de verplichting, de omstandigheden van het geval en de specifieke afspraken in het contract. Er zijn enkele richtlijnen die kunnen helpen bij het bepalen van wat redelijk is.
De aard van de verplichting speelt een belangrijke rol bij het bepalen van de termijn. Bijvoorbeeld:
De omstandigheden kunnen de termijn beïnvloeden. Als de prestatie een spoedeisend karakter heeft, zoals in het geval van bederfelijke goederen of een dringende dienst, kan een kortere termijn gerechtvaardigd zijn. In dit geval zou een termijn van een paar dagen al als redelijk kunnen worden gezien.
Ook de omvang van de prestatie is van belang. Als er sprake is van een zeer complexe prestatie, zoals het afronden van een groot project of het verrichten van specialistische werkzaamheden, kan een langere termijn redelijk zijn. In dergelijke gevallen kan het onredelijk zijn om een korte termijn te hanteren, omdat de prestatie simpelweg niet snel genoeg kan worden verricht.
Soms is in een contract specifiek vastgelegd wat een redelijke termijn is voor bepaalde prestaties. In dat geval geldt de termijn zoals die in het contract is vastgelegd, mits deze niet onredelijk kort is. Als er geen specifieke termijn is vastgelegd, kan de wettelijke norm van redelijkheid en billijkheid worden toegepast.
Als de schuldenaar binnen de gestelde redelijke termijn niet aan zijn verplichtingen voldoet, kan hij in verzuim komen te verkeren. Dit houdt in dat de schuldenaar juridisch gezien aansprakelijk wordt voor de niet-nakoming van de overeenkomst. Verzuim kan verstrekkende gevolgen hebben, waaronder:
Het is belangrijk op te merken dat sommige situaties geen ingebrekestelling vereisen om in verzuim te raken. Dit geldt bijvoorbeeld als nakoming van de verplichting permanent onmogelijk is, of wanneer in het contract expliciet is bepaald dat verzuim automatisch intreedt bij niet-nakoming.
Als de termijn die in de ingebrekestelling is gesteld, onredelijk kort is, kan de schuldenaar dit aanvoeren als verweer. Dit kan betekenen dat de schuldenaar niet in verzuim raakt en dat de schuldeiser geen verdere stappen kan ondernemen, zoals het eisen van schadevergoeding of het ontbinden van de overeenkomst. Het is daarom essentieel om een redelijke termijn te hanteren die passend is voor de situatie, zodat je als schuldeiser niet het risico loopt je rechten te verliezen.
Een redelijke termijn voor een ingebrekestelling hangt af van verschillende factoren, zoals de aard van de verplichting, de omstandigheden van het geval, en eventuele afspraken in het contract. In het algemeen wordt een termijn van 14 dagen als redelijk beschouwd voor een betalingsverplichting, maar in andere situaties kan een langere of kortere termijn passend zijn. Door een redelijke termijn te hanteren en correct te handelen bij het versturen van een ingebrekestelling, kan een schuldeiser ervoor zorgen dat hij zijn rechten behoudt en verdere juridische stappen kan ondernemen als de schuldenaar niet aan zijn verplichtingen voldoet.