Een onverschuldigde betaling ontstaat wanneer iemand zonder geldige reden een bedrag betaalt aan een ander. Dit kan per ongeluk gebeuren, zoals bij een dubbele betaling van een factuur of een betaling aan de verkeerde persoon. In dergelijke gevallen heeft de ontvanger geen recht op het bedrag, en de betaler kan dit terugvorderen. Maar hoe werkt dat precies? In deze blog leggen we uit wat een onverschuldigde betaling is, hoe je deze kunt terugvorderen, en wat te doen als de ontvanger het bedrag niet terugbetaalt.
Een onverschuldigde betaling vindt plaats wanneer iemand een betaling doet zonder dat daar een juridische verplichting voor bestaat. Met andere woorden, de betaler heeft geen schuld aan de ontvanger. Dit kan in verschillende situaties voorkomen:
In al deze gevallen heeft de ontvanger het bedrag ten onrechte ontvangen, en is hij verplicht om dit terug te betalen.
De mogelijkheid om een onverschuldigde betaling terug te vorderen is vastgelegd in de wet, specifiek in artikel 6:203 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Dit artikel bepaalt dat degene die onverschuldigd heeft betaald, het betaalde bedrag kan terugvorderen van degene die het zonder rechtsgrond heeft ontvangen. Dit betekent dat er geen geldige reden bestond voor de betaling, zoals een overeenkomst of een schuld.
Het recht op terugvordering ontstaat direct na de betaling, omdat de ontvanger geen recht heeft op het geld. De ontvanger moet het bedrag zonder voorwaarden terugbetalen, tenzij hij kan aantonen dat er wel een geldige reden was om het geld te ontvangen.
Als je per ongeluk een onverschuldigde betaling hebt gedaan, wil je het bedrag zo snel mogelijk terugkrijgen. Dit proces kan eenvoudig verlopen, maar soms moet je juridische stappen ondernemen om je geld terug te krijgen. Hieronder staan de stappen die je kunt volgen om een onverschuldigde betaling terug te vorderen.
De eerste stap is om de ontvanger op de hoogte te stellen van de fout. Dit kan telefonisch, per e-mail of per brief. Geef duidelijk aan dat je per ongeluk een bedrag hebt betaald, dat er geen juridische verplichting is voor de betaling, en dat je het bedrag terug wilt ontvangen. Voeg indien mogelijk bewijsstukken toe, zoals bankafschriften of facturen, om je verzoek te ondersteunen.
Voordat je stappen onderneemt, is het belangrijk om na te gaan of de betaling daadwerkelijk onverschuldigd was. In sommige gevallen kan er verwarring zijn over de betalingsverplichting, bijvoorbeeld als er meerdere facturen openstaan of als er afwijkende afspraken zijn gemaakt. Controleer daarom goed de facturen, overeenkomsten en eventuele andere relevante documenten om te bevestigen dat de betaling onterecht was.
In veel gevallen zal de ontvanger de fout inzien en het geld terugstorten. Het is verstandig om de ontvanger een redelijke termijn te geven om het bedrag terug te betalen, bijvoorbeeld 14 dagen. Dit biedt de ontvanger de kans om de situatie te verifiëren en de betaling te corrigeren.
Als de ontvanger niet reageert of weigert om het geld terug te betalen, kun je overgaan tot een formele ingebrekestelling. Dit is een schriftelijke sommatie waarin je de ontvanger officieel verzoekt om het onterecht ontvangen bedrag binnen een bepaalde termijn terug te betalen. In de ingebrekestelling moet je duidelijk aangeven dat het gaat om een onverschuldigde betaling en dat de ontvanger geen recht heeft op het geld.
In deze brief kun je ook aangeven dat als het bedrag niet wordt terugbetaald, je juridische stappen zult overwegen. Een ingebrekestelling zorgt ervoor dat de ontvanger officieel in verzuim wordt gesteld, wat een belangrijke stap is als je later een juridische procedure wilt starten.
Deurwaarders kunnen je ook helpen om de onverschuldigde betaling terug te vorderen. Zij mogen de actuele adres gegevens van de ontvanger opvragen bij de Basisregistratie natuurlijke personen bij de gemeente. Hierdoor kan en mag de gerechtsdeurwaarder de ontvanger persoonlijk bezoeken en hem/haar sommeren te betalen. De Voordeligste Deurwaarder kan dit voor je verzorgen.
Als de ontvanger blijft weigeren om de onverschuldigde betaling terug te betalen, kun je juridische stappen overwegen. Dit kan variëren van het inschakelen van een deurwaarder tot het starten van een gerechtelijke procedure. Een rechter kan de ontvanger dwingen om het bedrag terug te betalen, eventueel vermeerderd met rente en kosten.
In veel gevallen kan een procedure bij de kantonrechter worden gevoerd, aangezien het vaak gaat om relatief kleine bedragen. Voor bedragen tot € 25.000,- kun je de zaak aanhangig maken bij de kantonrechter. Je hebt geen verplichte advocaat nodig!
Als de ontvanger de onverschuldigde betaling niet terugbetaalt, zijn er verschillende opties:
Een onverschuldigde betaling terugvorderen is in principe een recht dat direct voortvloeit uit het Burgerlijk Wetboek. Wanneer je onterecht een betaling hebt gedaan, kun je dit bedrag terugvorderen van de ontvanger. Dit kan vaak via een eenvoudig verzoek, maar in sommige gevallen is het nodig om juridische stappen te ondernemen. Belangrijk is om tijdig actie te ondernemen en duidelijk te communiceren met de ontvanger. Als de onverschuldigde betaling niet wordt terugbetaald, kun je via een ingebrekestellingsbrief, sommatie per deurwaardersexploot of juridische stappen proberen om alsnog je geld terug te krijgen.